Je Eigen Stek
In 2007, geïnspireerd door de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), heeft HVO-Querido in samenwerking met elf initiatiefnemers een woonvoorziening in zelfbeheer in Amsterdam opgericht, genaamd Je Eigen Stek (JES). HVO-Querido is een organisatie die ondersteuning, begeleiding en zorg biedt aan mensen die opnieuw de regie over hun eigen leven willen krijgen, onder andere aan mensen die dakloos zijn (geweest). De initiatiefnemers waren vrouwen en mannen die op dat moment op straat of in een opvang verbleven. Hun kennis en ervaringen, in combinatie met de expertise van de directeur, beleidsmaker en beleidsadviseur van HVO-Querido, zijn ingezet in het oprichten en ontwikkelen van een woonvoorziening in zelfbeheer. Een belangrijke inspiratiebron waren de twee soortgelijke voorzieningen Nachtopvang uit Noodzaak Nijmegen en Nachtopvang in Zelfbeheer te Utrecht. Het idee achter zelfbeheer is dat de mensen die in de voorziening wonen meer zeggenschap en verantwoordelijkheid krijgen en (leren) nemen over hun eigen leven en de voorziening. Gezamenlijk en in dialoog met bewoners en ondersteuners maken zij afspraken in het huis en runnen zij het huishouden. Dit vraagt echter om andere houding en vaardigheden van zowel de bewoners als de ondersteuners.

‘Bij JES word je gewaardeerd en je wordt gerespecteerd om wie je bent en de lifestyle die jij leidt. Het enigste wat ze wel willen zien is dat je progressie maakt, dat is het enigste. (..). Ja, je hebt gewoon in principe alle tools om gewoon weer een volwaardig mens te zijn. Of te worden.’ (Bewoner, Akkermans & Huber, 2015)

In de praktijk betekent zelfbeheer bij JES dat de bewoners verantwoordelijk zijn voor huishoudelijke taken, zoals schoonmaken, boodschappen doen, koken en onderlinge steun die soms resulteert in vriendschappen. In de wekelijkse bewonersvergaderingen worden de taken en ontwikkelingen besproken. Ook doen de bewoners de intakes met nieuwe bewoners (melden zichzelf aan of worden doorverwezen), bepalen zij gezamenlijk wat de criteria zijn voor uitstroom, zoals financiële stabiliteit, en stemmen zij in de bewonersvergadering over wie in- of uitstroomt. Om in aanmerking te komen voor een intake moet men een inkomen, een zorgverzekering, regiobinding en geen ernstige verslavings- of psychische problematiek hebben. In de praktijk worden echter uitzonderingen gemaakt naar inzicht van de bewoners, om te voorkomen dat iemand tussen wal en schip raakt.