Sinds de komst van het Integraal Zorg Akkoord (IZA) is ‘passende zorg’ de heilige graal voor beleidsbepalers en bestuurders in de (geestelijke) gezondheidszorg. Passende zorg wordt omschreven als ‘waarde gedreven, komt samen met en rondom de patiënt tot stand, vindt plaats op de juiste plek en gaat over gezondheid in plaats van ziekte’. Dit nummer bevat veel bijdragen over vernieuwende, en mogelijk passende, hulp en ondersteuning aan de voor-, zij- en achterkant van de gevestigde ggz.

Het begrip ‘passende zorg’ vormt de kern van het Integraal Zorgakkoord. Voor veel doelgroepen is onduidelijk wat dit concreet inhoudt, zo ook voor de groep cliënten met stabiele chronische problematiek. Met het POS!TION consortium (een multidisciplinaire samenwerking van professionals en/of onderzoekers werkzaam bij ggz-aanbieders, kennisorganisaties en cliëntenorganisaties)1 is onderzocht hoe de zorg voor hen er momenteel uitziet en wat volgens professionals en cliënten belangrijke knelpunten zijn.

Ook in Vlaanderen neemt de druk op de ggz voor jongeren toe, terwijl net als in Nederland veel jongeren kampen met psychische problemen en niet altijd tijdig gepaste hulp vinden of zoeken. In Vlaanderen werd het OverKop-model ontwikkeld als een vernieuwende en laagdrempelige aanpak om jongeren te ondersteunen bij hun mentale gezondheid. In deze bijdrage beschrijven de auteurs hoe het werkt en wat de effecten zijn.

In de programmering van leeromgeving en ontmoetingsplaats Enik Recovery College – volledig gerund door ervaringsdeskundigen – is behalve voor een zelfhulpactiviteiten rondom verslaving, trauma en andere psychische problemen ook ruimte voor wat luchtigere bijeenkomsten. Zo vonden afgelopen zomer op meerdere locaties van Enik verschillende activiteiten rond welbevinden en kleding plaats, waaronder een kledingruilbeurs. Deze bijdrage geeft een impressie door de ogen van een van de vrijwilligers.

De auteur interviewde in haar boek Herstel in beweging kopstukken uit de cliëntenbeweging in de 21e eeuw (Hunsche, 2022). Eén van hen is Martijn Kole (1971), onder meer medeoprichter van Enik Recovery College in Utrecht en een van de auteurs van het didactiekboek Van levenservaring naar ervaringsdeskundigheid (Boer et al., 2018). Martijn maakt zich sterk voor peer support en het belang van theorievorming. Hij heeft gevoel voor historie en is zich ervan bewust in een langere traditie te staan. Zijn perspectief wil de redactie graag nog eens in Participatie en herstel aan bod laten komen, nu via de afspraken in het integraal zorgakkoord de rol van herstel- en zelfregiecentra verder zal toenemen.

Agenda & Nieuws

Nieuwsuur, Pointer (KRO-NCRV) en MIND gaven afgelopen weken allemaal aandacht aan het belangrijke thema verminderen van dwang in de (ook forensische en jeugd) ggz. Het aantal mensen en uren in separatie in de ggz is toegenomen. En dat niet alleen, het totale aantal toepassingen van dwang in de ggz neemt toe. Dwang en specifiek eenzame opsluiting, heeft veel impact op mensen. Het maakt cliënten vaak angstig, verward, boos, gefrustreerd en wanhopig. Mensen die dit meemaken, voelen zich onbegrepen, vernederd en in de steek gelaten.

Het leven met een psychische aandoening of psychosociale beperking kan uitdagend zijn, maar je staat er niet alleen voor. Naast je familie en vrienden zijn er professionals die er voor je zijn. Wist je dat daarnaast ook je zorgverzekering in 2025 veel mogelijkheden biedt om je te ondersteunen? Van therapieën tot medicatie en preventieve zorg: er zijn volop vergoedingen waar je gebruik van kunt maken. In dit artikel laten we zien wat je zorgverzekering voor jou kan betekenen en geven we praktische tips om het maximale uit je polis te halen.

Als meer bewegen een van je goede voornemens is, start dan nu zodat je maandag 20 januari mee kan lopen met de MIND Blue Monday Run! Blue Monday is zogenaamd de meest depressieve dag van het jaar. Met deze run vraagt MIND aandacht voor de ernst van een échte depressie, en vestigt de organisatie de aandacht op iedereen die te maken heeft met psychische problemen en hun naasten.

In dit webinar staat gehechtheid centraal. Gehechtheid staat aan de basis van elk mensenleven en er is een sterke relatie tussen gehechtheid, ontwikkeling en geestelijke gezondheid. Daarnaast krijgt iedereen in zijn of haar leven te maken met relationele breuken. Hoe ga je daarmee om en kun je een kind en ouders als therapeut of jezelf als opvoeder gidsen naar een meer veilige gehechtheid?

Op 16 september is de zorgstandaard Leefstijl in de ggz gelanceerd. Leefstijl wordt een vast onderdeel van de behandeling in ggz. Hiermee zet de ggz-sector een grote stap vooruit: vanaf 2025 is het stimuleren van een gezonde leefstijl een vast onderdeel van iedere behandeling, zoals afgesproken in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Leefstijl is heel belangrijk voor de mentale gezondheid. Het helpt niet alleen bij het voorkomen van psychische klachten, maar speelt ook een belangrijke rol bij herstel. De gedragsverandering die hiervoor nodig is, blijkt voor veel mensen een flinke uitdaging. Hoe begeleid je iemand naar een gezonde(re) leefstijl?

Het gebruiken van joints, pillen of andere drugs leidt bij sommige gebruikers tot aanhoudende klachten. Je voelt je dan anders dan normaal: je bent vager, afweziger (depersonalisatie en/of derealisatie) of angstiger. Ook oogruis zien of flashbacks beleven (HPPD) komen voor.

De wachtlijsten voor opname in tbs-klinieken worden langer en de bewoners van de tbs-klinieken blijven langer in de instellingen. Hoe gaan we hiermee om? Laten we mensen vervroegd toetreden tot de samenleving? Hoe gaan we met deze mensen om? Is er adequate begeleiding voor deze groep mensen?

ONE OF US is een nationaal anti-stigmaprogramma in Denemarken. Onze visie is om het leven voor iedereen te verbeteren door inclusie te promoten en stigma en discriminatie in verband met psychische aandoeningen te verminderen. Het zou voor mensen met een psychische aandoening makkelijker moeten zijn om een ​​bevredigend leven te leiden zonder discriminatie, stigma en sociale uitsluiting te ervaren.

Het kan heel bijzonder en mooi zijn om te werken in de zorg voor mensen met een beperking. Maar wat heb je daarvoor nodig, hoe doe je dat en hoe maak je verschil?

Fantasy in boeken, series en games is nog altijd populair. We weten al langer dat fantasie voor veel mensen een toevluchtsoord kan zijn. Met Fantasy Therapie ontstaat relatief gemakkelijk een opening in de soms taaie gesprekken met cliënten rond vele hulpvragen. Fantasie en fantasy zijn uitstekende middelen om de diepere onbewuste lagen in het therapieproces naar voren te halen.