Dit nummer belicht een even klassiek als actueel thema in de ggz, namelijk de relatie tussen armoede en psychische problematiek. Grote geldproblemen vergroten de kans op psychische klachten, terwijl mensen met mentale problemen juist ook een verhoogd risico lopen op fi nanciële nood. De ambitie om deze vicieuze cirkel te doorbreken is wellicht de belangrijkste bestaansreden van wat sinds ongeveer een eeuw ‘sociale psychiatrie’ wordt genoemd. Tijdens de jaren dertig in Amsterdam beschikte Arie Querido, grondlegger van de sociale psychiatrie, over een budget om een ambulante patiënt in grote fi nanciële nood incidenteel een geldbedrag te kunnen geven.

Geïnspireerd door het format van Current Opinion-tijdschriften bespreken de auteurs in deze bijdrage trends in de wetenschappelijke literatuur en daarnaast recente inzichten uit praktijkgerichte publicaties vanuit kennisinstituten en expertisecentra over financiële problemen bij mensen met psychische aandoeningen in Nederland. Methodologische keuzes in de literatuur en bestaande interventies en hun toepasbaarheid bij mensen met ernstige psychische problemen komen aan bod. De inzichten worden in internationaal perspectief geplaatst.

‘Op papier was er lange tijd niks mis met me. Mijn VWO afgerond met een mooie cijferlijst, ik heb zelfs een master behaald op de universiteit. Ok, daar deed ik wel eventjes over, die bachelor kostte me zes jaar, maar mijn master ging wel in één keer goed. Niks om me zorgen over te maken, ik heb ervan leren doorzetten, gewoon dat cv in elkaar flansen en hoppa, tijd voor de arbeidsmarkt!’

Dit artikel gaat in op de resultaten van twee afzonderlijke studies naar hoe mensen met psychose uit twee grootschalige cohorten hun financiële situatie beoordelen en welke factoren daarbij een rol spelen. In beide studies blijkt dat ongeveer een kwart van de mensen met psychose hun financiële situatie negatief beoordeelt. Dat is veel meer dan onder familieleden of in de algemene bevolking. Het negatieve oordeel lijkt deels samen te hangen met middelengebruik, maar komt verder voor bij een heterogene groep mensen met psychose. Geldzorgen zijn een belangrijke stressfactor. De auteurs pleiten voor meer bewustzijn van dit onderbelichte onderwerp bij professionals die mensen met psychose ondersteunen, zodat ze zo nodig tijdig kunnen doorverwijzen naar passende ondersteuning.

Hoe beoordelen mensen met een ernstige psychische aandoening zelf hun financiële situatie? Aan het panel Psychisch gezien werd een vragenlijst uitgezet over hun feitelijke en hun ervaren financiële situatie. Deze bijdrage beschrijft de uitkomsten.

Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) lopen een verhoogd risico op schulden. Zelfstandig omgaan met geld, het begrijpen van toeslagen of reageren op incassobrieven is voor hen vaak te ingewikkeld. Tegelijkertijd verwacht de overheid steeds meer redzaamheid. Deze bijdrage gaat in op wat een LVB is, hoe groot de groep mensen is met een LVB, welke signalen kunnen wijzen op een LVB, het financiële gedrag van deze groep en op wat professionals concreet kunnen doen om mensen met een LVB beter te begeleiden.

In deze bijdrage wordt op basis van de zogeheten point-in-time tellingen van daken thuisloze personen (in België) ingegaan op de mentale gezondheid en verslavingsproblematiek binnen deze groep. In Nederland gebruikt de Hogeschool Utrecht deze methodiek in de ETHOS-tellingen.

Deze bijdrage is een verslag van een gesprek met Arjen Hultink, bewindvoerder, mentor en curator van mensen met langdurige complexe psychiatrische problematiek. Dit doet hij als zelfstandig ondernemer onder de paraplu van Profez, professionals in financiën en zorg, een franchiseorganisatie van verschillende bewindvoerders, mentoren en curatoren.

Mentale problemen, zoals angst en depressie, nemen sterk toe bij mensen die in armoede leven, waar ook ter wereld. Er bestaat een vicieuze cirkel waarin armoede en mentale problemen elkaar versterken en die moeilijk te doorbreken is omdat we te weinig weten over hoe de cirkel precies werkt. Het interdisciplinair onderzoek waaraan de auteurs werken, werpt een vernieuwende blik op deze vicieuze cirkel: via het concept van schaarste willen zij beter begrijpen hoe armoede en mentale gezondheid elkaar beïnvloeden, én in welke richting (causatie). Vanuit dit onderzoek worden enkele verkennende analyses gedeeld en een vooruitblik op wat nog komt.

Activisme en (mede)menselijkheid. Als ik ‘De Kansendans’ in twee woorden moet samenvatten, zeg ik: activistisch en (mede) menselijk. Het activisme zit al in de ondertitel: woede over armoede. Woede is een woord dat we niet snel gebruiken, zeker niet in een ‘professioneel’ vocabulaire. Juist daarom ben ik blij dat het hier wel gebruikt wordt, er spreekt emotie, rechtvaardigheidszin en urgentie uit en in mijn beleving is dat terecht.

Does FACT have a future? A multi-perspective reflection on quality improvement in Flexible Assertive Community Treatment teams as part of networks of care for People with Severe Mental Illness. (Heeft FACT een toekomst? Een multi-perspectivische reflectie op kwaliteitsverbetering in Flexibele Assertive Community Treatment teams als onderdeel van zorgnetwerken voor mensen met ernstige psychische aandoeningen.) Doing the right things right. An insider’s perspective on vulnerability (De goede dingen goed doen. Het perspectief van een insider op kwetsbaarheid).

Helaas is het zo dat mensen (jong en oud) met autisme ook last kunnen hebben van andere problemen. In dit middagsymposium gaan we daarom nader in op vier verschillende veel voorkomende problematieken bij autisme: ADHD, automutilatie, suïcide en psychose. Per problematiek wordt geput uit recent onderzoek.

Wereld Suïcide Preventie Dag (WSPD) vindt jaarlijks plaats op 10 september om aandacht te vragen voor suïcidepreventie. Een dag waarop we stilstaan bij de mensen die zijn overleden door suïcide, bij mensen die een poging hebben overleefd en bij iedereen die door suïcide is geraakt. In Nederland werkt 113 Zelfmoordpreventie samen met verschillende partners aan een week vol activiteiten en (media)aandacht in aanloop naar de WSPD.

Op 19 februari vond het afscheidscollege van lector Jean Pierre Wilken plaats. Het was een feestelijke middag met muziek, de afscheidsrede van Jean Pierre Wilken waarin hij het belang benadrukte om bestaande verbindingen te koesteren, verbroken verbindingen te herstellen, en nieuwe verbindingen te creëren. Om zo de wereld een stukje beter te maken.

36 uur | €4264 - €6072 | Spijkenisse - Hybride "Op een leuke werkdag ben je met veel verschillende belanghebbenden rondom (nieuw) beleid in overleg en kun je veel ideeën aandragen." "Op een minder leuke werkdag kom je door veel ad hoc werkzaamheden niet toe aan je eigen taken."

Gezinsgerichte behandeling (Family Based Treatment, FBT) is een intensieve, evidence-based, effectieve behandeling voor jongeren en hun ouders en/of verzorgers met anorexia nervosa. Veel ouders beginnen onvoorbereid aan de zware opgave hun zieke kind weer gezond te maken. Maria Ganci schreef deze handleiding om ouders te ondersteunen, zodat ze zich beter kunnen inleven in wat anorexia doet met hun kind.

Nieuwsuur, Pointer (KRO-NCRV) en MIND gaven afgelopen weken allemaal aandacht aan het belangrijke thema verminderen van dwang in de (ook forensische en jeugd) ggz. Het aantal mensen en uren in separatie in de ggz is toegenomen. En dat niet alleen, het totale aantal toepassingen van dwang in de ggz neemt toe. Dwang en specifiek eenzame opsluiting, heeft veel impact op mensen. Het maakt cliënten vaak angstig, verward, boos, gefrustreerd en wanhopig. Mensen die dit meemaken, voelen zich onbegrepen, vernederd en in de steek gelaten.

Het leven met een psychische aandoening of psychosociale beperking kan uitdagend zijn, maar je staat er niet alleen voor. Naast je familie en vrienden zijn er professionals die er voor je zijn. Wist je dat daarnaast ook je zorgverzekering in 2025 veel mogelijkheden biedt om je te ondersteunen? Van therapieën tot medicatie en preventieve zorg: er zijn volop vergoedingen waar je gebruik van kunt maken. In dit artikel laten we zien wat je zorgverzekering voor jou kan betekenen en geven we praktische tips om het maximale uit je polis te halen.

Op 16 september is de zorgstandaard Leefstijl in de ggz gelanceerd. Leefstijl wordt een vast onderdeel van de behandeling in ggz. Hiermee zet de ggz-sector een grote stap vooruit: vanaf 2025 is het stimuleren van een gezonde leefstijl een vast onderdeel van iedere behandeling, zoals afgesproken in het Integraal Zorgakkoord (IZA). Leefstijl is heel belangrijk voor de mentale gezondheid. Het helpt niet alleen bij het voorkomen van psychische klachten, maar speelt ook een belangrijke rol bij herstel. De gedragsverandering die hiervoor nodig is, blijkt voor veel mensen een flinke uitdaging. Hoe begeleid je iemand naar een gezonde(re) leefstijl?

Het gebruiken van joints, pillen of andere drugs leidt bij sommige gebruikers tot aanhoudende klachten. Je voelt je dan anders dan normaal: je bent vager, afweziger (depersonalisatie en/of derealisatie) of angstiger. Ook oogruis zien of flashbacks beleven (HPPD) komen voor.

ONE OF US is een nationaal anti-stigmaprogramma in Denemarken. Onze visie is om het leven voor iedereen te verbeteren door inclusie te promoten en stigma en discriminatie in verband met psychische aandoeningen te verminderen. Het zou voor mensen met een psychische aandoening makkelijker moeten zijn om een ​​bevredigend leven te leiden zonder discriminatie, stigma en sociale uitsluiting te ervaren.

Het kan heel bijzonder en mooi zijn om te werken in de zorg voor mensen met een beperking. Maar wat heb je daarvoor nodig, hoe doe je dat en hoe maak je verschil?

Hier vind je de literatuurlijst voor artikel: Onvervulde financiële behoeftes bij een heterogene groep mensen met psychose.